اختلالات یادگیری چه هستند؟
انواع اختلالات یادگیری ناتوانیهایی هستند که بر توانایی درک یا استفاده از زبان گفتاری یا نوشتاری، انجام محاسبات ریاضی، هماهنگ کردن حرکات یا توجه مستقیم تأثیر میگذارند. اگرچه انواع اختلالات یادگیری در کودکان بسیار خردسال رخ میدهند، اما این ناتوانیها معمولاً تا زمانی که کودک به سن مدرسه نرسد شناسایی نمیشود. رایجترین روش درمان انواع اختلالات یادگیری، آموزش ویژه است. انواع اختلالات یادگیری میتوانند تا آخر عمر ادامه داشته باشند. در برخی افراد ممکن است چندین ناتوانی یادگیری با هم تداخل ایجاد کنند. افراد دیگر ممکن است یک مشکل یادگیری مجزا و منفرد داشته باشند که تأثیر کمی بر زندگی آنها بگذارد.
علائم اختلالات یادگیری
روانپزشکان کودک و نوجوان میدانند که برخی از پیامدهای بلندمدت انواع اختلالات یادگیری را میتوان با مداخله زودهنگام کاهش داد. با این حال، این اختلالات اگر به موقع تشخیص داده و درمان نشوند، میتوانند اثر «گلوله برفی» داشته باشد. به عنوان مثال، کودکی که در دبستان جمع را نمیآموزد، نمیتواند جبر را در دبیرستان بفهمد. کودک با تلاش بسیار برای یادگیری، ناامید و ناامیدتر میشود و در مواجهه با شکستهای مکرر دچار مشکلات عاطفی مانند عزت نفس پایین میشود.
برخی از کودکان مبتلا به انواع اختلالات یادگیری در مدرسه رفتارهای بد و زننده از خود نشان میدهند به این دلیل که ترجیح میدهند در نظر افراد به عنوان بد و شرور دیده شوند تا یک فرد نادان. علائم مکرر انواع اختلالات یادگیری که والدین باید در کودک خود مراقب آنها باشند شامل موارد زیر است:
- مشکل در درک و پیروی از دستورالعملها
- مشکل در به خاطر سپردن چیزی که کسی به او گفته است.
- در مهارتهای خواندن، املا، نوشتن یا ریاضی تسلط پیدا نمیکند و در نتیجه شکست میخورد.
- مشکل در تشخیص راست از چپ. مشکل در شناسایی کلمات یا تمایل به معکوس کردن حروف، کلمات یا اعداد (به عنوان مثال، اشتباه گرفتن ۲۵ با ۵۲، یا جابجایی حروف)
- عدم هماهنگی در پیادهروی، ورزش یا فعالیتهای کوچک مانند در دست گرفتن مداد یا بستن بند کفش
- به راحتی تکالیف، کتابهای مدرسه یا سایر موارد را گم کرده یا در آنها اشتباه میکند.
- مشکل در درک مفهوم زمان، مفاهیمی مانند «دیروز، امروز و فردا» برای آنها گیجکننده است.
روانپزشکان کودک و نوجوان میتوانند به هماهنگ کردن ارزیابی کمک کنند و با متخصصان مدرسه و دیگران همکاری کرده تا ارزیابی و آزمایشهای آموزشی انجام شده و مشخص شود که آیا اختلال یادگیری وجود دارد یا خیر. این موارد شامل صحبت با کودک و خانواده، ارزیابی وضعیت آنها، بررسی تستهای آموزشی و مشاوره با مدرسه هستند.

انواع اختلالات یادگیری
ناتوانیهای یادگیری اغلب بر اساس مجموعه مهارتهای مدرسه گروهبندی میشوند. اگر فرزند شما در مدرسه است، انواع اختلالات یادگیری که آشکارتر هستند معمولاً حول محور خواندن، نوشتن یا ریاضی میچرخند. خواندن، نوشتن و ریاضی تنها مهارتهایی نیستند که تحت تأثیر انواع اختلالات یادگیری قرار میگیرند. انواع دیگر ناتوانیهای یادگیری شامل مشکلات در مهارتهای حرکتی (حرکت و هماهنگی)، درک زبان گفتاری، تمایز بین صداها و تفسیر اطلاعات بصری است. در ادامه انواع این اختلالات را به صورت کوتاه توضیح داده و سپس در بخشهای بعدی مواردی مانند علائم، علل و درمان هر کدام از آنها را بررسی کردهایم.
- «اختلالات یادگیری در خواندن» (Dyslexia): دو نوع اختلال یادگیری در خواندن وجود دارد. مشکلات اساسی خواندن زمانی رخ میدهد که درک رابطه بین صداها، حروف و کلمات مشکل باشد. مشکلات درک مطلب زمانی رخ میدهد که در درک معنای کلمات، عبارات و پاراگرافها ناتوان باشد. اختلال در تشخیص حروف و کلمات، درک کلمات و نظرات، سرعت خواندن و سلیس بودن کلام، مهارتهای عمومی واژگان از علائم این اختلال است.
- «اختلالات یادگیری در ریاضی» (Dyscalculia): ناتوانیهای یادگیری در ریاضی بسته به سایر نقاط قوت و ضعف کودک بسیار متفاوت است. توانایی کودک در انجام ریاضی به طور متفاوتی تحت تأثیر ناتوانی یادگیری زبان، اختلال بینایی، یا مشکل در ترتیب، حافظه یا سازماندهی قرار میگیرد. کودکی که دارای اختلال یادگیری مبتنی بر ریاضیات است ممکن است با به خاطر سپردن و سازماندهی اعداد، علائم عملیات و «حقایق» اعداد (مانند ۱۰= ۵+۵ یا ۲۵= ۵×۵) مشکل داشته باشد.
- «اختلالات یادگیری در نوشتن» (Dysgraphia): انواع اختلالات یادگیری در نوشتن میتواند شامل اختلال در عمل فیزیکی نوشتن یا فعالیت ذهنی درک اطلاعات باشد. اختلال نوشتاری اولیه به مشکل فیزیکی در تشکیل کلمات و حروف اشاره دارد. ناتوانی در نوشتن بیانی نشاندهنده مبارزه برای سازماندهی افکار بر روی کاغذ است. علائم ناتوانی در یادگیری زبان نوشتاری حول عمل نوشتن میچرخد. مواردی مانند اختلال در نظم و انسجام نوشتار، کپی کردن دقیق حروف و کلمات، سازماندهی و انسجام نوشتاری.
- «اختلالات یادگیری در مهارتهای حرکتی» (Dyspraxia): دیسپراکسی یا دشواری حرکتی به مشکلات حرکتی و هماهنگی، چه در مهارتهای حرکتی ظریف (بریدن، نوشتن) باشد و چه در مهارتهای حرکتی دیگر مانند دویدن، پریدن اشاره دارد. ناتوانی حرکتی گاهی اوقات به عنوان یک فعالیت «خروجی» نامیده میشود به این معنی که به خروجی اطلاعات از مغز مربوط میشود. برای دویدن، پریدن، نوشتن یا بریدن چیزی، مغز باید بتواند با اعضای لازم برای تکمیل عمل ارتباط برقرار کند. علائمی که نشان میدهد فرزند شما ممکن است ناتوانی در هماهنگی حرکتی داشته باشد شامل مشکلاتی در تواناییهای فیزیکی است که نیاز به هماهنگی دست و چشم دارد، مانند در دست گرفتن مداد یا بستن دکمههای پیراهن.
- «اختلالات یادگیری در زبان» (Aphasia/Dysphasia): ناتوانیهای یادگیری زبان و ارتباط شامل توانایی درک یا تولید زبان گفتاری است. زبان همچنین به عنوان یک فعالیت خروجی در نظر گرفته میشود زیرا به سازماندهی افکار در مغز و فراخوانی کلمات مناسب برای توضیح شفاهی یا برقراری ارتباط نیاز دارد. نشانههای اختلال یادگیری مبتنی بر زبان شامل مشکلاتی در مهارتهای زبانی کلامی مانند توانایی بازگویی یک داستان، روانی گفتار و توانایی درک معنای کلمات، دستورالعملها و موارد مشابه است.
چشمها و گوشها ابزار اصلی رساندن اطلاعات به مغز هستند، فرآیندی که گاهی اوقات «ورودی» نامیده میشود. اگر چشمها یا گوشها به درستی کار نکنند، یادگیری ممکن است آسیب ببیند. در ادامه مشکلات پردازش شنیداری و دیداری که به اختلال در یادگیری منجر میشود را معرفی کردهایم.
- «اختلال پردازش شنوایی» (Auditory processing disorder): متخصصان ممکن است به توانایی خوب شنیدن به عنوان «مهارتهای پردازش شنیداری» یا «زبان دریافتی» اشاره کنند. توانایی شنیدن درست چیزها به شدت بر توانایی خواندن، نوشتن و املا تأثیر میگذارد. ناتوانی در تشخیص تفاوتهای ظریف در صدا، به زبان آوردن کلمات و درک مفاهیم اساسی خواندن و نوشتن را دشوار میکند.
- «اختلال پردازش بینایی» (Visual processing disorder): مشکلات در درک بصری شامل از دست دادن تفاوتهای ظریف در اشکال، معکوس کردن حروف یا اعداد، پرش از کلمات، پرش از خطوط، درک اشتباه عمق یا فاصله، یا داشتن مشکل در هماهنگی چشم و دست است. متخصصان ممکن است به کار چشمها به عنوان «پردازش بصری» اشاره کنند. ادراک بصری میتواند بر مهارتهای حرکتی، درک مطلب و ریاضی تاثیر بگذارد.
How useful was this post?
Click on a star to rate it!
Average rating 5 / 5. Vote count: 2
No votes so far! Be the first to rate this post.